Ողջունում ենք Ձեզ «Հայաստանի Հանրապետության դատավորների միություն» հասարակական կազմակերպության պաշտոնական ինտերնետային կայքէջում:
ՀՀ դատավորների միությունն իր ավելի քան 25-ամյա գործունեության ընթացքում միշտ կարևորել է թափանցիկ ու մատչելի գործելաոճը, որը նպատակաուղղված է դատարան-հասարակություն փոխադարձ կապի ամրապնդմանը: Անկասկած, մեր առաքելությանը հարիր ձեռնարկելու ենք առավելագույնը, որպեսզի մեր երկրում բացառիկ գործառույթ, այն է՝ արդարադատություն իրականացնող դատավորի գործունեությունն առավել մատչելի ու հասկանալի լինի քաղաքացիների համար՝ նպաստելով հասարակության մեջ դատական համակարգի հանդեպ վստահության մթնոլորտի ձևավորմանը:
ՀՀ դատավորների միության պաշտոնական կայքի թարմացման հիմնական նպատակը նորովի մոտեցումներով ու ժամանակակից տեխնիկական լուծումներով հագեցված եղանակներով միության, առանձին անդամների աշխատանքային գործունեության մասնագիտական, ստեղծագործական և հասարակական երանգների ամբողջական լուսաբանումն է, ինչպես նաև դատաիրավական համակարգի համաշխարհային ու տարածաշրջանային արդի մարտահրավերների, այդ գործընթացների զարգացման միտումների ներկայացումը, որը հնարավորություն կտա իրական պատկերացում կազմել Հայաստանի Հանրապետությունում արդարադատության իրականացման վիճակի ու դրա մատչելիության ապահովվածության վերաբերյալ:
Լիահույս ենք`կայքում կգտնեք օգտակար տեղեկություններ ոչ միայն Ձեզ հուզող հարցերի, այլ նաև դատավորի աշխատանքի հետաքրքրաշարժ անցուդարձի վերաբերյալ:
Մաղթում ենք արդյունավետ փոխհամագործակցություն:
Սիրելի՛ փաստաբաններ,
Հայաստանի Դատավորների միությունը շնորհավորում է մասնագիտական տոնի առթիվ։
Ձեր աշխատանքն անգնահատելի է յուրաքանչյուրիս համար։ Իրավապաշտպան ձեր գործունեությունը կապված է ոչ միայն օրենքի, այլև մարդու իրավունքների, արդարության և հույսի հետ: Ամեն անգամ, երբ լսում եք, աջակցում կամ պաշտպանում, հասարակությանը մի փոքր ավելի ուժեղ եք դարձնում, ավելի արդար և ավելի բարի։
Փաստաբանությունը Հայաստանում այլևս կայացած է, որի համար հպարտ ենք։ Մաղթում ենք, որ ձեր եռանդն ու նվիրվածությունը երբեք չսպառվեն, խոչընդոտները հաղթահարենք միասին, իսկ ձեր ամենօրյա աշխատանքը՝ պարգևի երախտագիտության ժպիտներ և հպարտություն։
Շնորհակալ ենք ձեր ջանքերի համար։
Հարգանքներով՝ ՀՀ դատավորների միություն
Բազմիցս արձանագրվել է, որ Կարեն Անդրեասյանը, որպես քաղաքական գործիչ, ով չի համապատասխանել Բարձրագույն դատական խորհրդի անդամի պաշտոնը զբաղեցնելու համար սահմանված չափանիշներին, պաշտոնավարման ողջ ընթացքում առաջնորդվել է քաղաքական և անձնական շարժառիթներով՝ կատարած ապօրինություններով խախտելով օրենքի գերակայության սկզբունքը և Սահմանադրության դրույթները ու սկզբունքները։
ԲԴԽ նախագահի պաշտոնը զբաղեցնելու ընթացքում Կարեն Անդրեասյանը պարբերաբար իրականացրել է անօրինական գործողություններ, որոնք նպատակաուղղված են եղել դատավորների և դատական իշխանության անկախության սահմանափակմանը։ Դրանց շարքում են, մասնավորապես՝
Այս և այլ բազմաթիվ գործողություններով Անդրեասյանը դիտավորյալ ոտնահարել է դատավորների անկախությունը և խաթարել դատական իշխանության ինստիտուցիոնալ հիմքերը։ Պարբերաբար իրականացվող նման գործողությունները էապես սահմանափակել են դատավորների իրավունքները, թուլացրել դատական իշխանության անկախությունն ու հանրային վստահությունը արդարադատության նկատմամբ։
Նշված գործողությունների առաջացրած հետևանքների մասին համապատասխան գնահատականները դեռևս կարտացոլվեն նաև դատարանների, այդ թվում միջազգային որոշումներում:
Այդուհանդերձ`սույն թվականի նոյեմբերի 18-ին գործադիր իշխանության ղեկավարի` իրավապահ մարմինների մի շարք պաշտոնյանների` իրենց պաշտոններն ազատելու խնդրանքի մասին ֆեյսբուքյան գրառմանը զուգահեռ Կարեն Անդրեասյանն անմիջապես հրապարակել է իր հրաժարականի տեքստը` ակնարկելով, որ այն կապված է քաղաքական պաշտոնանկությունների շարքի հետ և ինքն առաջ է ընկնում` տալով հրաժարական:
Չնայած կարճ ժամանակ առաջ` 2024 թվականի հոկտեմբերի 1-ին, Արդարադատության նախարար Մինասյանի հրաժարականի կապակցությամբ Կարեն Անդրեասյանի մամլո խոսնակը պաշտոնական հայտարարություն էր տարածել` նշելով, որ կառավարության որևէ անդամի հրաժարականը և քաղաքական գործընթացները չի կարող ազդել ԲԴԽ նախագահի վրա ու նա պաշտոնավարելու է մինչև 2027 թվականի հոկտեմբերի 6-ը:
2024 թվականի նոյեմբերի 22-ին ՀՀ վարչապետը հանրային հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցում հստակեցրել է, որ Կարեն Անդրեասյանին ևս անձամբ է խնդրել հրաժարվել ԲԴԽ նախագահի պաշտոնից, ինչն ի կատար է ածվել:
Թեև Կարեն Անդրեասյանի ու ԲԴԽ գործող կազմի` քաղաքական իշխանության ուղղակի ազդեցության տակ գտնվելու հանգամանքը չի վիճարկվել նաև նախկինում, այդուհանդերձ հարկ է արձանագրել, որ Բարձրագույն դատական խորհուրդը կամ որևէ առանձին անդամ մինչ այս պահը որևէ գնահատական տալու համարձակություն չի ունեցել` շարունակելով խորացնել գործադիրի ազդեցության տակ գտնվելու փաստն ու համահունչ հանրային ընկալումը:
Այսպիսով` վերստին փաստվում է Սահմանադրությամբ դատական իշխանության անկախության երաշխավորման առաքելությունն ստանձնած գործող ԲԴԽ անդամների անկարողությունը կամ ցանկության բացակայությունն անգամ հանրային ընկալումը փարատելու համար հայտնելու որևէ դիրքորոշում, դատական իշխանության գործունեության միջամտության անթաքույց և հաստատված անթույլատրելի միջամտությունների, դատական իշխանության հեղինակությունը վերականգնելու առնչությամբ` առավելապես մտահոգված լինելով Կարեն Անդրեասյանի դիրքն ու աթոռը զբաղեցնելուն ուղղված գործընթացներով:
ՀՀ նախագահ Վահագն Խաչատուրյանի նոյեմբերի 18-ի հրամանագրերով մարզերի դատարաններում դատավորներ են նշանակվել:
Այսպես, Գրիգոր Հարությունյանը և Վիրաբ Վարդանյանը նշանակվել են Արարատի և Վայոց ձորի մարզերի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավորներ:
Արթուր Ոսկանյանը նշանակվել է Սյունիքի մարզի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր:
Բարսեղ Մուրադյանը նշանակվել է Լոռու մարզի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր:
Դավիթ Դաբաղյանը նշանակվել է Արագածոտնի մարզի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր:
Գևորգ Մանուկյանը նշանակել է Արմավիրի մարզի առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր:
Տեղեկացնում ենք, որ այսուհետ ՀՀ դատավորների միության պաշտոնական կայքում պարբերաբար կզետեղվեն Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի նախադեպային որոշումների ամփոփագրերի հայերեն տեքստերը, որոնց ընտրությունը պայմանավորված է ՀՀ իրավական համակարգի համար դրանց ունեցած կարևորությամբ և նպատակ ունի աջակցելու ՀՀ դատավորների կողմից դատական ակտերի կայացմանը:
Միևնույն ժամանակ տեղեկացվում է, որ ամփոփագրերի հայերեն թարգմանությունն իրականացվում է բացառապես ՀՀ դատավորների միության նախաձեռնությամբ ու ջանքերով և չի հանդիսանում պաշտոնական թարգմանություն:
Ստորև ներկայացվում է Դենիսովն ընդդեմ Ուկրաինայի [GC]-76639/11 25.9.2018 [GC] վճռի ամփոփագրի հայերեն տեքստը:
Թիվ ՇԴ/0024/16/17 քաղաքացիական գործով 2019 թվականի հոկտեմբերի 01-ին կայացրած որոշմամբ ՀՀ վճռաբեկ դատարանի քաղաքացիական և վարչական պալատն իրավական դիրքորոշում է արտահայտել այն հարցի շուրջ, թե արդյո՞ք օտարերկրյա պետության դատական ակտը, «Քաղաքացիական, ընտանեկան և քրեական գործերով իրավական օգնության և իրավական հարաբերությունների մասին» 22.01.1993 թվականի Մինսկի կոնվենցիայի դրույթներին համապատասխան, կարող է ճանաչվել և թույլատրվել կատարման, եթե այն կայացվել է ՀՀ տարածքում գտնվող անշարժ գույքի նկատմամբ սեփականության իրավունքի կամ գույքային այլ իրավունքների վերաբերյալ հայցերով:
Վկայակոչված որոշմամբ ՀՀ վճռաբեկ դատարանն արձանագրել է, որ օտարերկրյա պետության դատական ակտը ճանաչելիս և կատարման թույլատրելիս անհրաժեշտ է հաշվի առնել ինչպես ՀՀ ներպետական օրենսդրության, այնպես էլ միջազգային պայմանագրերի պահանջները:
Վճռաբեկ դատարանը անդրադարձել է Մինսկի կոնվենցիայի կարգավորումներին, քանի որ Հայաստանի Հանրապետության և Ռուսաստանի Դաշնության միջև քաղաքացիական գործերով իրավական օգնության հետ կապված հարաբերություններում գործում է այդ կոնվենցիան:
Վճռաբեկ դատարանը գտել է, որ, ի թիվս օտարերկրյա պետության դատական ակտի ճանաչումը և հարկադիր կատարումը մերժելու այլ հիմքերի, Մինսկի կոնվենցիայի 55-րդ հոդվածի «դ» կետով նախատեսված է, որ օտարերկրյա պետության դատական ակտի ճանաչումը և հարկադիր կատարման թույլտվությունը կարող է մերժվել, եթե գործը պատկանում է այն պետության մարմնի բացառիկ իրավասությանը, որի տարածքում պետք է ճանաչվի և կատարվի համապատասխան դատական ակտը:
Վերոգրյալի հիման վրա նկատի ունենալով, որ Մինսկի կոնվենցիայի 20-րդ հոդվածի հիմքով անշարժ գույքի նկատմամբ սեփականության իրավունքի և գույքային այլ իրավունքների վերաբերյալ հայցերը տվյալ գույքի գտնվելու վայրի դատարանների բացառիկ ընդդատությանն են պատկանում, Վճռաբեկ դատարանը փաստել է, որ եթե օտարերկրյա պետության դատական ակտը կայացվել է Հայաստանի Հանրապետության տարածքում գտնվող անշարժ գույքի նկատմամբ գույքային իրավունքների վերաբերյալ, ապա տվյալ դատական ակտի ճանաչումը և հարկադիր կատարումը ենթակա է մերժման:
Թիվ ԼԴ4/0022/04/18 սնանկության գործով 2019 թվականի դեկտեմբերի 26-ին կայացրած որոշմամբ ՀՀ վճռաբեկ դատարանի քաղաքացիական և վարչական պալատն իրավական դիրքորոշում է արտահայտել այն հարցերի վերաբերյալ, թե արդյո՞ք կամավոր սնանկության վարույթում պարտատեր-վարկային կազմակերպության կողմից տրված հաճախորդի պարտավորությունների վերաբերյալ տեղեկանքը կարող է բավարար գնահատվել պարտավորության բնույթը պարզելու համար, և թե արդյո՞ք դատական տեղեկատվական համակարգից արտատպված վճռի օրինակը կարող է որակվել պարտավորության առկայությունը և դրա չափը հիմնավորող թույլատրելի ապացույց:
Վկայակոչված որոշմամբ ՀՀ վճռաբեկ դատարանը, անդրադառնալով վերոնշյալ առաջին հարցադրմանը, մասնավորապես, նշել է, որ կամավոր սնանկության դիմումին կից ներկայացված` պարտատիրոջ կողմից տրված տեղեկանքը, որը պարունակում է պարտավորության ծագման հիմքի վերաբերյալ համապատասխան տեղեկություններ, և որով բացահայտվում է պարտավորության բնույթը, ևս կարող է բավարար ապացույց գնահատվել: ՀՀ վճռաբեկ դատարանի գնահատմամբ սնանկության վարույթի այս փուլում օրենսդիրը կարևորել է միայն պարտավորության բնույթի և չափի բացահայտումը, ինչը պայմանավորված է սնանկության վարույթի հետագա փուլերի, մասնավորապես՝ պարտատերերի կողմից պահանջների ներկայացման փուլի առանձնահատկություններով: Պահանջի հիմքում ընկած փաստական հանգամանքները հիմնավորելու առավել խիստ ապացուցողական շեմ օրենսդիրը սահմանել է այս փուլում՝ պահանջատիրոջ վրա դնելով իր պահանջը հիմնավորող փաստաթղթերը ներկայացնելու ապացուցման բեռը:
Վերոգրյալի հիման վրա ՀՀ վճռաբեկ դատարանը գտել է, որ կամավոր սնանկության վարույթում պարտատիրոջ կողմից տրված տեղեկանքը, որը պարունակում է նաև պարտավորության հիմքի վերաբերյալ համապատասխան տեղեկություններ, բավարար է պարտավորությունների բնույթը պարզված համարելու համար:
Անդրադառնալով երկրորդ հարցադրմանը՝ ՀՀ վճռաբեկ դատարանն արձանագրել է, որ դատարանը, վճիռը դատական իշխանության պաշտոնական կայքում հրապարակելով, այն հասանելի է դարձնում ինչպես դատավարության մասնակիցներին, այնպես էլ ցանկացած այլ անձի` այդ թվում այլ դատարաններին: Այսինքն` դատարանն ունի իրական հնարավորություն վճիռը նույնականացնող համապատասխան բավարար տեղեկությունների (մասնավորապես, վկայակոչվող դատական ակտն ընդունած մարմնի անվանումը, դատական ակտի անվանումը, ընդունման ամսաթիվը, գործի համարը) առկայության դեպքում ստուգել վճռի բովանդակությունը և օրինական ուժի մեջ մտնելու հանգամանքը: Հետևաբար ՀՀ վճռաբեկ դատարանն արձանագրել է, որ այն դեպքում, երբ կամավոր սնանկության վարույթում որպես պարտավորության առկայությունը հիմնավորող ապացույց դիմումին կից ներկայացվում է դատական տեղեկատվական համակարգից արտատպված վճռի օրինակը, դատարանը` դրա արժանահավատությունը գնահատելիս զրկված չէ ՀՀ դատական օրենսգրքի 18-րդ հոդվածի 1-ին մասով սահմանված դատական իշխանության պաշտոնական կայքից օգտվելու և դրա միջոցով վճռի իսկությունը ստուգելու հնարավորությունից:
